Sưu Tầm
Thân gửi Quý Huynh Người viết bài nầy là Anh Lê Quang Thưởng,cán sự canh nông khóa 5 Blao,sinh trưởng tại Cà Mau. Anh vừa mới qua đời cách nay vài ngày tại Cà Mau,hưởng thọ 70 tuổi. heduong
Đôi dòng về sự hình thành tỉnh Cà Mau
Lê Quang Thưởng
Tỉnh Cà Mau nằm ở cực Nam của Việt Nam thuộc vùng nhiệt đới cận xích đạo. Thời tiết khí hậu vùng đất này ôn hòa rất thuận lợi cho việc phát triển một nền nông nghiệp đa canh với 3 thế mạnh: nông-ngư-lâm nghiệp.
Cà-Mau có thể là do tiếng Miên Tuk-Kmâu nghĩa là nước đen gọi trại. Thật vậy trong rừng U Minh gồm Cán Gáo, Tân Bằng, Trèm-Trẹm, Cái Tàu và phía bên hữu ngạn sông ông Đốc, có nhiều dớn, nước ngập quanh năm, chảy ngang qua rừng cấm đầy lá mục như : dừa nước, tràm, gừa ráng, lát, sậy, năn, cỏ nước mặn v.v.. nên nước màu vàng đậm như nước trà, nhiều khi đen, có mùi hôi và vị chua, vì có phèn.
Vùng đất Cà Mau ngày nay nguyên là lảnh thổ của nước Phù Nam, rồi sau đó của Thủy Chân Lạp, của Vương quốc Cao Miên. Mãi cho đến nay, chưa ai tìm thấy di tích nào đáng kể về đền đài pho tượng của người xưa để lại trên mảnh đất nầy.
Cuối thế kỷ thứ 17 Mạc Cữu dẫn một số người Trung Hoa chống đối nhà Thanh đến vùng Hà Tiên và chiêu tập đám lưu dân lập nên 7 xã dọc theo bờ biển, hai xã ở phía cực Nam là Rạch Giá và Cà Mau.
Năm 1714, Mạc Cửu dâng phần đất nầy cho Chúa Nguyễn. Mạc Thiên Tứ, con Mạc Cữu chỉnh đốn cơ nghiệp của cha và vâng lịnh triều đình lập ra đèo Long Xuyên (là vùng Cà Mau ngày nay). Năm Gia Long thứ 7 (1808) đổi ra huyện Long Xuyên, năm Minh Mạng thứ 6 (1825) đặt một tri huyện để cai trị.
Ngày nay Cà Mau là một trong những tỉnh trọng điểm lương thực, thực phẩm của cả nước. Trên một nửa diện tích tự nhiên là đất nông nghiệp thích hợp với nhiều loại cây con như lúa, dừa, khóm, chuối, rau đậu thực phẩm kể cả heo, vịt, cá đồng... Hàng năm, Cà Mau sản xuất và tiêu thụ trên thị trường nội địa và xuất khẩu một lượng nông sản hàng hóa khá lớn với hơn nửa triệu tấn lúa, hàng trăm ngàn tấn thịt, cá, thực phẩm và khoảng nửa triệu tấn trái cây các loại...
Do hạn chế về nguồn nước, nên sản xuất lúa chỉ làm được một vụ mùa là chủ yếu. Nếu dự án làm ngọt hóa từ sông Hậu về được thực thi sớm tạo điều kiện mở rộng diện tích tăng vụ thì triển vọng phát triển sản xuất nông nghiệp Cà Mau còn rất lớn. Sản lượng khai thác, nuôi trồng và kim ngạch xuất khẩu thủy sản hàng năm của tỉnh cũng chiếm tỷ trọng cao so với cả nước. Với 307km bờ biển, kinh rạch chằng chịt, ngư trường rộng lớn là môi trường thuận lợi cho nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. Riêng việc nuôi tôm công nghiệp, nuôi bán thâm canh đang hình thành và phát triển cộng với việc khai thác xa bờ đang là mục tiêu hướng tới.
Hệ sinh thái rùng ngập nước Cà Mau có diện tích lớn nhất nước, có ý nghĩa quan trọng đối với việc cân bằng môi sinh cho cả khu vực. Chính ở đây có hàng trăm loài động thực vật quý hiếm, có giá trị về kinh tế, du lịch và nghiên cứu khoa học.
Cà Mau chú trọng phát triển công nghiệp chế biến, nhất là công nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu, vì vậy nhịp độ tăng trưởng bình quân hàng năm của ngành công nghiệp đạt 15%. Mạng lưới điện quốc gia đã đưa về tất cả huyện thị. Hệ thống thông tin liên lạc đã và đang được hiện đại hóa để hòa vào hệ thống quốc tế.
ÐÔI ÐIỀU VỀ CÁC LOÀI THỰC VẬT RỪNG NGẬP NƯỚC CÀ MAU
Rừng ngập nước Cà Mau, một hệ sinh thái đặc biệt của vùng nhiệt đới, được tạo lập bởi các loại thực vật có khả năng chịu ngập nước và chịu mặn, sinh trưởng và phát triển trên loại đất phù sa bồi tụ trong môi trường nước mặn - ngọt và khí hậu quanh năm nóng ẩm và cũng là một loại rừng vừa có tác dụng cố định đất bồi, hạn chế xói lở bờ biển, đồng thời cung cấp nhiều loại sản phẩm có giá trị sử dụng trong đời sống và sản xuất lương thực, thực phẩm cho xã hội, cũng là nơi sinh sống của nhiều loài chim thú rừng quí hiếm, là môi trường sống thích hợp của các loài thủy sản có gía trị kinh tế cao ...
Diện tích lâm phần được qui hoạch là 171.862 ha
Thống kê với kết qủa sơ bộ rừng ngập nước Cà Mau có 215 loài cây cỏ và dây leo, không kể tảo và các thực vật bậc thấp thuộc 74 họ thực vật có khả năng sinh trưởng, phát triển tại vùng rừng ngập nước Cà Mau.
19 loài quyết thực vật thuộc 9 họ.
135 loài 2 lá mầm thuộc 51 họ, bao gồm :
+ Nhóm cây gỗ : 43 loài 21 họ
+ Nhóm cây bụi : 17 loài 10 họ
+ Nhóm dây leo : 23 loài 10 họ
+ Nhóm cỏ : 49 loài 15 họ
73 loài lá mầm thuộc 17 họ, bao gồm:
+ Nhóm thân thảo : 67 loài 15 họ
+ Nhóm dây leo : 3 loài 12 họ
+ Thân gỗ : 3 loài 01 họ
Một số loài được liệt kê trước đây, nhưng trong những đợt khảo sát gần đây sau năm 1975 vẫn không tìm thấy có thể đã bị tuyệt chủng. Cụ thể như sau :
- Cóc đỏ : Lumnitzera littorea
- Kè : Livistonia saribus
- Nhum : Oncosperma tigillaria
- Dái ngựa nước : Amoora cucullata
- Mà cá : Buchanamia arborescens
- Lan móng rùa : Oberonia gamiei
- Ráng U Minh : Asplenum cofusum
- Cui : Heritiera littoralis
- Bướm Bà : Scolopia macrophylla
- Nắp bình : Nepenthes mirabilis
- Su ổi : Xylocarpus granatum
- Gõ nước : Instia bijuga
- Vẹt dù bông đỏ : Bruguiera gymnorriza
- Mật cật : Licuala spinosa
- Lan thạch học : Dendrobium crumenatum
Tóm lại các loài cây chính thức của rừng Sác Cà Mau thống kê được 34 loài (dựa theo danh sách các loài cây rừng ngập mặn của Saenger, 1983).
Trong đó :
-Thân gỗ : 27 loài
-Dạng Cau, dừa (Palm) : 2 loài
-Dạng Ráng (Fern) : 1 loài
-Thân thảo, cây bụi (Shrub) : 4 loài
Phân theo hệ sinh thái :
* Hệ sinh thái rừng Tràm và các vùng đất nước ngọt khác gồm : 204 loài.
* Hệ sinh thái rừng Sác và các vùng ngập mặn, lợ gồm : 92 loài.
Giữa 2 hệ sinh thái rừng Tràm và rừng Sác có một số loài thực vật có thể sống được cả hai khu vực, do đó số lượng các loài ở 2 hệ sinh thái này sẽ lớn hơn tổng số loài được thống kê.
Ðối với hệ thực vật rừng Sác, số loài được kiểm tra trên toàn khu vực có rừng Sác : bao gồm các khu đất ngập triều và cả những vùng đất cao dễ bị tác động; cho nên việc đánh giá sự phong phú của cây rừng ngập mặn chỉ dựa vào số loài cây rừng ngập mặn chính thức đã được các nhà khoa học trong và ngoài nước đã công bố.
Tương tự, hệ thực vật rừng Tràm cũng bao gồm những thực vật ở các khu rừng Tràm và cả những diện tích đất rừng trước đây nay đã bị chuyển hóa, không còn rừng ./-
VHH chuyển
No comments:
Post a Comment